رصد آسمان با دوچشمی‌ها | سوژه‌های تابستانی (۴)
قوس شگفت‌انگیز
اگر بخواهیم یک صورت فلکی را به عنوان صورت فلکی مخصوص رصد دوچشمی‌ها انتخاب کنیم، بی‌شک این مقام به صورت فلکی کوچک قوس (کمان) می‌رسد. اگر صور فلکی کوچک دیگری نیز مانند اسب کوچک و چلیپا وجود دارند؛ اما قوس تنها گزینه‌ای است که با طول 5 درجه، به تمامی در میدان دید یک دوربین دوچشمی معمولی جای می‌گیرد. در پس زمینه قوس، نوار درخشان راه‌شیری قرار دارد و بدین ترتیب منظره‌ای باشکوه را برای شما تشکیل خواهد داد.
قوس از 4 ستاره با درخشندگی تقریباً یکسان تشکیل شده است که همین موضوع آن را متمایزتر می‌کند. با یک دوچشمی 7x و یا 10x این صورت فلکی ظاهری بسیار درخشان دارد. اما رصد آن تنها به یک نگاه کوتاه ختم نمی‌شود. اگر به میان ستارگان گاما و دلتای قوس (ستارگان تشکیل‌دهنده محور کمان) نگاه کنید، می‌توانید خوشه M71 با قدر 8 را تشخیص دهید. کروی یا باز بودن این خوشه تا سال‌ها مورد بحث منجمان بود. اما امروزه آن را در دسته خوشه‌های کروی قرار می‌دهند.
سورپرایزی در راه شیری
زمانی که در شب‌های گرم تابستانی به آرامی با دوربینتان به رصد آسمان می‌پردازید، ممکن است اتفاقی با سوژه‌هایی سورپرایزکننده نیز برخورد کنید. خوشه بروچی Brocchi یا Cr 399 یکی از این سوژه‌های غافلگیرکننده است. این خوشه در اصل تشکیل شده از ستارگانی است که تنها به صورت اتفاقی و به لحاظ بصری نزدیک به هم به نظر می‌رسند. ستارگان درخشان‌تر خوشه بروچی را اغلب با نام صورت‌واره چوب‌لباسی می‌شناسند.
صورت‌واره چوب‌لباسی از پشت دوچشمی
قدر ستارگان این گروه از 5 تا 9 متغیر است. گرچه چوب‌لباسی یک خوشه ستاره‌ای واقعی نیست؛ اما باز هم نمایی دوست‌داشتنی را از پشت دوچشمی به شما نشان می‌دهد. برای یافتن این سورپرایز کوچک، کافیست در حدود 5 درجه به شمال غرب صورت فلکی قوس بروید. چوب‌لباسی در مرز صور فلکی روباهک و قوس قرار دارد.
سحابی دمبل (M 27)
سحابی‌های سیاره‌ای اندکی وجود دارند که با استفاده از دوربین دوچشمی به خوبی قابل رؤیت باشند. چرا که این سحابی‌ها معمولاً به اندازه نیاز دوچشمی‌ها، بزرگ و درخشان نیستند. در حقیقت حتی در فهرست مسیه نیز تنها 4 سحابی سیاره‌ای قرار دارد. در این میان، سحابی دمبل که بیست و هفتمین عضو این فهرست است؛ درخشان‌ترین و بزرگ‌ترین است. M 27 تنها 1240 سال نوری با ما فاصله دارد. یعنی در مقیاس‌های نجومی نسبتاً نزدیک است و به همین پهنای ظاهری آن به 360 ثانیه قوسی (6 دقیقه) می‌رسد.
این سحابی با قدر 3/7 در نوار شمالی راه شیری درون صورت فلکی روباهک قرار گرفته است. این قسمت بسیار درخشان است و می‌تواند برای رصد شما مشکل ایجاد کند. چرا که روباهک یک صورت فلکی کوچک و اندکی ناپیداست و پیدا کردن آن کار آسانی نیست. بهتر است برای رصد این سحابی از روش دیگری بهره ببرید. مثلا می‌توانید از ستاره گاما قوس(در انتهای محور کمان) حدود 3 درجه به شمال بروید تا در محدوده سحابی قرار بگیرید.
زمانی که هدف رسیدید، به دنبال یک دیسک درخشان کوچک بگردید. در زیر ستاره میانی صورت‌واره‌ی M شکل واقع در روباهک می‌توانید این دیسک را پیدا کنید. این صورت‌واره از ستارگانی با قدر 5 تشکیل شده است.
با بزرگنمایی 10x به سادگی قادر خواهید بود که سحابی دمبل را ببینید. رصد این سوژه با استفاده از یک دوچشمی 7x نیز چندان کار دشواری نیست. اما دوچشمی‌هایی با بزرگنمایی پایین‌تر، نمی‌توانند این سحابی را به خوبی آشکار کنند و دمبلی شکل بودن آن را به شما نشان دهند.
منبع:
دمت گرم شیرین جان
علم نجوم بسیار شیرین و سرگرم کننده است . مرسی از مطالب آموزنده شما .
در مورد علم نجوم با شما هم‌عقیده‌ایم.
خوشحالیم که مطالب رو پسندیدید. 🙂 ??
مفید و جالب بود مرسی !
باعث خوشحالیه که مورد استفاده بوده. 🙂