آموزش عکاسی نجومی | عکاسی از خورشید
عکاسی از خورشید بخش دیگری از عکاسی نجومی است که شاید به دلایل زیادی کمتر مورد توجه عکاسان آماتور قرارگرفته است. یکی از این دلایل تجهیزات است. برای عکاسی از خورشید نیاز به فیلترها یا تلسکوپ‌های مخصوص خورشیدی داریم و بدون استفاده از تجهیزات استاندارد به هیچ وجه نباید اقدام به چنین کاری کرد چون علاوه بر نتیجه نامناسب، سلامتی خود را به شدت در معرض خطر قرار می‌دهیم.
عکاسی از خورشید را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
عکاسی از طلوع و غروب خورشید
منظره طلوع و غروب خورشید از دیرباز موردعلاقه عموم مردم خصوصاً عکاسان بوده است. در هنگام طلوع و غروب از شدت نور خورشید کاسته می‌شود، علت آن عبور نور از لایه ضخیم‌تری از جو زمین می‌باشد و به همین علت قرص کامل خورشید به رنگ زرد و نارنجی زیبایی دیده می‌شود که قراردادن آن را در یک قاب زیبا به همراه مناظر زمینی ممکن می‌سازد. البته باید توجه داشت که در چنین شرایطی هم خیره شدن به خورشید می‌تواند به چشم آسیب جدی برساند.
برای ثبت یک منظره زیبا از طلوع و غروب نیاز به تجهیزات خاصی نداریم و حداقل تجهیزات مورداستفاده یک عکاس، کافی می‌باشد. استفاده از سه‌پایه برای جلوگیری از لرزش دوربین و همچنین بستن یک کادر مناسب توصیه می‌شود. استفاده از دیافراگم بسته مثل ۱۱ یا ۱۶ باعث افزایش عمق میدان می‌شود. بهتر است قانون یک سوم را در کادربندی رعایت کنیم و خط افق را در یک سوم پایینی یا بالایی کادر قرار دهیم.
انتخاب بالا یا پایین کادر به عناصر موجود در منظره ما بستگی دارد. در صورت وجود عناصر طبیعی زیبا در زمین و وجود آسمانی خالی از ابر بهتر است سهم زمین را بیشتر انتخاب کنیم و در صورت وجود ابرهای رنگارنگ و عبور شعاع‌های نور خورشید از میان آن‌ها، بهتر است سهم آسمان را افزایش دهیم. با تغییر تنظیمات دوربین در بخش جبران نوردهی به سمت مثبت یا منفی می‌توان مناظر زیبایی خلق کرد؛ یعنی مناظری روشن‌تر یا تاریک‌تر از آنچه چشم انسان می‌بیند و خلاقیت‌های دیگر که همگی به ذوق هنری عکاس مربوط می‌شود.
عکاسی آنالما
آنالما شکلی است شبیه عدد 8 که نمایانگر مکان دقیق خورشید در طول یک سال در زمان‌های مشخص می‌باشد. به بیان دیگر اگر هر ماه در روز مشخصی مثلاً روز اول هر ماه، در ساعت مشخص، مثلاً ساعت ۱۲ ظهر موقعیت خورشید را ثبت کنیم. مجموعه نقاط ثبت‌شده در طول یک سال شکلی مشابه عدد ۸ می‌سازد.
حالا اگر در یک مکان مشخص در فواصل زمانی مشخص (مثلاً هر ماه) و ثابت از منظره‌ای زمینی به همراه خورشید عکاسی کنیم و درنهایت پس از یک سال همه عکس‌ها را بر روی یکدیگر قرار دهیم تنها عنصر متغیر در عکس خورشید است و یک آنالما ثبت کرده‌ایم.
برای ثبت یک آنالما بهتر است مکانی نسبتاً خلوت را انتخاب نماییم. در صورت وجود یک بنای تاریخی یا یک منظره خاص زمینی نتیجه جذاب‌تر خواهد شد. بهتر است محلی را انتخاب نماییم که هوایی آفتابی داشته باشد و احتمال ابری شدن آسمان در ایام مختلف سال کمتر باشد.
پس از انتخاب محل مناسب در نقطه‌ای مشخص که حداقل یک سال به آن دسترسی داشته باشیم دوربین و سه‌پایه را مستقر می‌کنیم. کادر مناسب را می‌بندیم و دوربین را برای ثبت یک منظره معمولی از روز تنظیم می‌کنیم. با استفاده از یک لنز واید اولین عکس را ثبت می‌کنیم. برای ثبت اولین عکس باید دقت کنیم که خورشید در کادر نباشد؛ یعنی اگر قرار است همه عکس‌های خورشید را در طول سال در اوایل روز ثبت کنیم، این عکس زمینه را هنگام بعد از ظهر ثبت کنیم تا خورشید از کادر ما خارج‌شده باشد و آسمانی خالی داشته باشیم. این عکس قرار است عکس اصلی زمینه ما باشد پس بهتر است در ثبت آن دقت لازم را داشته باشیم.
برای شروع عکاسی از خورشید نیاز به یک جدول زمان‌بندی داریم. بهتر است هر هفته یک عکس ثبت شود تا در نهایت حدود ۵۰ عکس از موقعیت‌های مختلف خورشید در آسمان داشته باشیم. به عنوان مثال هر جمعه ساعت ۹ صبح اقدام به عکاسی کنیم. برای عکاسی از خورشید هم باید دقیقاً همان کادر قبلی را انتخاب کرد با این تفاوت که تنظیمات نوردهی دوربین رو طوری تغییر می‌دهیم که تمام منظره ما تاریک ثبت شود به جز قرص خورشید. برای این کار باید ایزو را در کمترین مقدار قرارداد و دیافراگم را تا حد امکان بست. سرعت شاتر هم‌بستگی به دیافراگم، می‌تواند 1/2000 یا 1/4000 انتخاب شود. در صورت ابری بودن هوا در ساعت مقرر می‌توان یک یا دو روز عکاسی را جابجا کرد.
در پایان سال حدود ۵۰ عکس از موقعیت خورشید در آسمان داریم که باید توسط فتوشاپ همه آن‌ها را بر روی یکدیگر قرار داده و opacity لایه‌ها رو روی حالت Lighten قرار دهیم تا موقعیت خورشید در تمام عکس‌ها در یک فریم نمایان شود. سپس این عکس را تبدیل یه یک‌لایه کرده و بر روی عکس زمینه قرار می‌دهیم و مجدداً opacity را بر روی Lighten قرار می‌دهیم تا موقعیت مکانی خورشید در طول یک سال در عکس زمینه به شکل یک 8 نمایان شود، آنالمای ما آماده است.
ثبت یک آنالمای خوب نیاز به صبر و حوصله بسیار زیادی دارد و کمتر کسی اقدام به چنین کاری می‌کند. شاید به همین دلیل باشد که تا به امروز حداکثر ۲۰ آنالمای خوب ثبت‌شده باشد. شاید شما بیست و یکمین آنالمای خوب دنیا را ثبت کنید.
عکاسی از لکه‌های خورشیدی
مناطقی بر روی سطح خورشید وجود دارند که دمای آن‌ها کمی سردتر از نواحی اطراف است و به همین علت کمی تیره‌تر دیده می‌شوند. این لکه‌ها متغیر بوده و در طول زمان تغییراتی می‌کنند. برای عکاسی از لکه‌های خورشیدی نیاز به تلسکوپ یا لنزهای تله و فیلترهای مخصوص رصد و عکاسی از خورشید می‌باشد. یکی از ساده‌ترین فیلترها برای این کار فیلتر مایلار است که ورقه‌ای بسیار نازک به رنگ نقره‌ای می‌باشد و توسط نگه‌دارنده مخصوص بر روی دهانه لنز یا تلسکوپ قرار می‌گیرد و میزان نور خورشید و اشعه مضر آن را کاهش می‌دهد. فیلترهای دیگری نیز برای این منظور ساخته‌شده است که از مقاومت و کیفیت بالاتری برخوردار هستند مثل فیلترهای شیشه‌ای و …
ثبت گذرها:
مانند آنچه در مورد ماه گفته شد می‌توان در مورد خورشید هم به ثبت گذرها پرداخت. با این تفاوت که باید از فیلترهای مخصوص مثل مایلار استفاده کرد. ثبت گذر هواپیماها و یا ISS و سیارات در این مجموعه قرار می‌گیرد.
عکاسی از زبانه‌ها
برای عکاسی از زبانه‌های خورشیدی نیاز به فیلتر هیدروژن آلفا (H-Alpha) و یا تلسکوپ‌های مخصوص داریم.
عکاسی از خورشیدگرفتگی
عکاسی از کسوف یا خورشیدگرفتگی یکی از جذاب‌ترین بخش‌های عکاسی از خورشید می‌باشد که انشا الله در بخش پدیده‌های نجومی آن را توضیح خواهیم داد.
سلام
مطلب خوبی بود.انتخاب عکس هم زیبا
ممنون از شما