عکاسی از زیبایی‌های آسمان شب به همراه مناظر زمینی
شاید بتوان گفت یکی از ابتدایی‌ترین و ساده‌ترین انواع عکاسی نجومی، عکاسی از زیبایی‌های آسمان شب به همراه مناظر زمینی می‌باشد. مرزی بین این سبک عکاسی و عکاسی منظره در شب وجود ندارد و تا حدودی نیاز به تجهیزات خاصی هم ندارد مگر همان تجهیزات مورد نیاز در عکاسی منظره. البته با توجه به آنچه قبلاً در مورد مثلث نوردهی در عکاسی شب گفته شد بهتر است از لنزهای سریع (دارای حداکثر گشودگی دیافراگم) و بدنه‌های کم نویز تر استفاده شود.
در این سبک عکاس، با مهارت و ذوق هنری خود منظره‌ای را ثبت می‌کند که شاید چشم قادر به دیدن آن نباشد. تلفیقی از آسمان شب به همراه چشم اندازی از طبیعت یا بنایی تاریخی و یا حتی منظره‌ای شهری. علت اینکه گفته می‌شود چشم قادر به دیدن چنین منظره‌ای نیست این است که تقریباً در تمام شاخه‌های عکاسی نجومی به علت نوردهی طولانی مدت، چیزی که توسط سنسور دوربین ثبت می‌شود با چیزی که چشم انسان در یک لحظه کوتاه می‌بیند تفاوت دارد.
برای شروع باید یک کادر مناسب انتخاب کنیم. جایی که هم نمایی باز و مناسب از آسمان داشته باشیم و هم پیش زمینه‌ای زیبا از منظره زمینی. در این سبک الزامی نیست که حتماً به جایی برویم دور از آلودگی نوری. حتی گاهی وجود چراغ‌های خیابان و یا عبور اتومبیل‌ها اثاری بسیار زیبا بر روی سنسور به جای می‌گذارد که اگر درست از آن‌ها استفاده شود منظره‌ای بسیار زیبا و دیدنی حاصل می‌شود.
پس از پیدا کردن مکان مناسب نوبت به استقرار می‌رسد. قرار دادن سه پایه در مکانی مناسب و بدون لرزش. بهتر است سه پایه را خیلی بلند نکنیم و در صورت امکان زاویه پایه‌های آن را بیشتر از حالت عکاسی روز باز کنیم به طوری که ثبات بیشتری داشته باشد. جهت اطمینان از عدم لرزش سه پایه می‌توان یک کیسه شن یا کیف تجهیزات و یا … به زیر سه پایه آویزان کرد. البته در مورد سه پایه‌های با کیفیت چنین الزامی وجود ندارد.
پس از استقرار سه پایه دوربین را بر روی آن نصب می‌کنیم. بهتر است از یک لنز واید استفاده کنیم تا پهنه زیبای آسمان بهتر به تصویر کشیده شود. جهت جلوگیری از لرزش دوربین در هنگام فشردن دکمه شاتر از یک ریموت کنترل استفاده می‌کنیم و یا در صورت در دسترس نبودن از تایمر دوربین.
قبل از شروع عکاسی بهتر است دوربین را در حالت عکاسی RAW قرار دهیم تا در زمان ویرایش عکس بتوان قدرت مانور بیشتری داشت. در این حالت فایل خام سنسور در اختیار عکاس قرار دارد و تنظیمات نور و رنگ و نویز و … به شکل بهتری امکان پذیر است.
برای تنظیمات دوربین هم با توجه به شرایط نوری محیط اقدام می‌کنیم. دوربین باید در حالت کاملاً دستی (Manual) باشد. می‌توان چند شات با تنظیمات متفاوت گرفت تا بهترین نتیجه حاصل شود. ولی به صورت کلی می‌بایست دیافراگم را بر روی بازترین حالت قرار داد. البته در مورد لنزهایی که حداکثر گشودگی دیافراگم بالایی دارند مثل ۱.۴ و یا ۱.۸ بهتر است دیافراگم را یک استاپ ببندیم. چون تقریباً تمام لنزها در بازترین حالت دیافراگم خطاهای اپتیکی بیشتری دارند ولی در مورد لنزهای معمولی و آماتوری که بیشترین مقدار دیافراگم آن‌ها ۳.۵ می‌باشد چنین کاری همیشه توصیه نمی‌شود. درست است که این لنزها هم خطاهای زیادی دارند ولی به علت محدودیت اندازه دیافراگم آن‌ها با یک استاپ کاهش، بسیار بسته شده و میزان نور ورودی کاهش پیدا می‌کند و در عمل نتیجه خوبی حاصل نمی‌شود. البته بازهم پارامترهای ایزو و شاتر در این بین تأثیر گذار می‌باشند و اگر بتوانیم از زمان بیشتر یا ایزوی بالاتر استفاده کنیم بستن دیافراگم به اندازه یک استاپ توصیه می‌شود.
سرعت شاتر پارامتر بسیار مهمی در این سبک می‌باشد زیرا تعیین کننده اصلی در نتیجه کار در مورد عناصر متحرک در کادر است؛ یعنی اینکه اگر سرعت شاتر مناسب انتخاب نشود نتیجه رضایت بخش نخواهد بود. اگر سرعت شاتر خیلی کم انتخاب شود مدت‌زمان نوردهی کم شده و مناطق تاریک در عکس به خوبی دیده نمی‌شوند و اگر سرعت شاتر خیلی زیاد انتخاب شود حرکت ستارگان موجود در کادر به صورت یک خط ثبت‌شده و دیگر به شکل یک نقطه دیده نمی‌شوند. چاره کار چیست؟
مدت‌زمان مناسب برای شاتر با فاصله کانونی لنز رابطه عکس دارد؛ یعنی هرچه فاصله کانونی لنز بلندتر باشد مدت‌زمان نوردهی کمتر می‌شود و هرچه لنز واید تر باشد می‌توان زمان بیشتری نوردهی کرد. البته در حالت کلی و ایدئال حتی در یک لنز واید اگر یک عکس شب را در کراپ ۱۰۰٪ نگاه کنیم با سرعت شاتر بالای دو یا سه ثانیه حرکت ستاره‌ها به صورت خطی ثبت می‌شود و برای رفع این مشکل حتماً باید از مقرهای ترکر استفاده کرد که بعداً در مورد آن‌ها توضیح خواهیم داد ولی در حال حاضر برای به دست آوردن یک سرعت شاتر مناسب می‌توان از رابطه 1000/focal استفاده کرد؛ یعنی اگر عدد ۱۰۰۰ را بر عدد فاصله کانونی تقسیم کنیم حداکثر سرعت شاتر مجاز به دست می‌آید که عکس حاصله در ابعاد متوسط بدون اثر حرکت ستارگان قابل‌استفاده خواهد بود. به عنوان مثال اگر از یک لنز ۵۰ میلی‌متر استفاده کنیم مجاز هستیم تا ۲۰ ثانیه نوردهی کنیم.
در بعضی منابع به جای ۱۰۰۰ از عدد ۶۰۰ استفاده می‌شود که البته از نظر من بهتر است در صورت امکان از این فرمول استفاده شود 600/focal
دقت داشته باشید که این فرمول برای بدنه‌های فول فریم است و در صورت استفاده از بدنه‌هایی با سنسور کراپ باید فاصله کانونی در ضریب کراپ سنسور ضرب شود؛ یعنی به عنوان مثال در دوربین‌های کنون با ضریب کراپ ۱.۶ این فرمول به شکل 1000/(focalx1.6) و یا 600/(focalx1.6) تغییر می‌کند.
عکس از بابک امین تفرشی
برای انتخاب ایزوی مناسب باید به مشخصات بدنه مورداستفاده مراجعه کرد. هر بدنه‌ای بستگی به کیفیت تولید با بالا رفتن ایزو مقداری نویز می‌گیرد که باید از قبل با مقدار نویز دوربینمان در ایزوهای مختلف آشنا باشیم و عددی را انتخاب کنیم که نویز قابل قبولی داشته باشد. نکته بعدی در مورد ایزو کاهش داینامیک رنج سنسور با بالا رفتن آن است؛ یعنی در ایزوهای بالاتر داینامیک رنج سنسور کاهش پیداکرده و در نتیجه کیفیت رنگ‌ها و نورهای ثبت‌شده کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین در انتخاب عدد ایزو باید دقت کرد. در بدنه‌های آماتوری این عدد ۴۰۰ یا ۸۰۰ می‌باشد و در بدنه‌های با کیفیت‌تر این عدد تا ۳۲۰۰ یا بالاتر هم می‌باشد.
مورد بعدی انتخاب وایت بالانس مناسب است. اگر در حالت RAW عکاسی کنیم محدودیت خاصی نداریم و می‌توان در وضعیت Auto عکاسی کرد و در زمان ویرایش به صورت دقیقان را اصلاح کرد ولی در صورت عکاسی در حالت Jpg باید عدد وایت بالانس را درست انتخاب کرد. این عدد بسته به شرایط نوری محیط و میزان آلودگی نوری و سلیقه عکاس می‌تواند تا حدی متفاوت باشد ولی به طور کلی می‌توان عدد کلوین رنگ را روی مقداری بین ۳۵۰۰ تا ۶۰۰۰ تنظیم کرد. در مورد دوربین‌هایی که قابلیت تنظیم دمای کلوین را ندارند باید حالت عکاسی شب انتخاب شود.
فوکوس بدنه و لنز باید در حالت دستی قرار بگیرد و به صورت دستی تنظیم گردد چون در شب به علت کم بودن نور محیط، سیستم فوکوس خودکار به درستی کار نمی‌کند.
موارد دیگری نیز وجود دارد که بسته به بدنه‌های متفاوت فرق می‌کند به عنوان مثال بعضی بدنه‌ها سیستم کاهش نویز خودکار دارند که بهتر است خاموش باشد و یا در صورت وجود لرزش گیر در لنز بهتر است آن را خاموش‌کنیم. مورد بعدی تأثیر لرزش آینه در دوربین‌های SLR است که جهت از بین بردن آن بهتر است قفل آینه را فعال کنیم…
نکاتی که در این بخش ذکر شد برای شروع عکاسی شب است و به صورت خیلی خلاصه بیان شد تا برای خواننده قابل‌استفاده باشد؛ زیرا فرض نویسنده بر این است که خواننده مقاله در شروع راه عکاسی نجومی قرار دارد و از حداقل تجهیزات برخوردار است.
بسیار عالی فرشاد جان. مطلب روان و خوبی بود